Maksymilian Ciężki (1898-1951)
Życiorys Maksymiliana Ciężkiego mógłby posłużyć jako fabuła filmu sensacyjnego. Niestety byłby to film bez happy endu. Urodzony 24 listopada 1898 r. w Szamotułach Maksymilian Ciężki już jako nastolatek tworzył w swym rodzinnym mieście skauting. Później walczył o ojczyznę jako powstaniec wielkopolski.
Rozwinął w pełni skrzydła, kiedy kilka lat przed wybuchem II wojny światowej jako pracownikowi polskiego kontrwywiadu powierzono mu stworzenie i organizację pracy grupy kryptologów. Ich celem miał być dekryptaż niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma. M. Ciężki pozyskał do tego celu młodych, zdolnych studentów z poznańskiego uniwersytetu. Zaryzykował - stawiając na szali swą karierę - i do utworzonego Biura Szyfrów zamiast lingwistów zaangażował matematyków. Jak się później okazało, Maksymilian Ciężki swoim nowatorskim rozwiązaniem wytyczył przyszłość kryptologii na następnych kilkadziesiąt lat. Ta odważna decyzja zapewne sprawiła, że właśnie Polacy pierwsi złamali Enigmę. Sukces kryptologów przez wielu uznawany jest za największy wkład w zwycięstwo aliantów podczas II wojny światowej.
Los nie był dla niego jednak łaskawy. W wojennej tułaczce, podczas której dotarł nawet do Afryki, był przedmiotem politycznej gry i jego rola oraz rola innych polskich kryptologów uległa marginalizacji. W czasie okupacji stracił dwóch ze swych trzech synów. Po wojnie trafił do Anglii i niestety do komunistycznej Polski nie mógł już wrócić. Zmarł na obczyźnie w osamotnieniu i ubóstwie 9 listopada 1951 roku. W swych listach do rodziny zawsze pisał, że tęskni za krajem i chciałby wrócić. Wymowne jest również to, że odmówił przyjęcia obywatelstwa angielskiego.
Źródło: www.szamotuly.pl
